Anoreksja w rodzinie
Anoreksja jest zaburzeniem odżywiania, w którym dominują nieprawidłowe zachowania żywieniowe oraz zachowania silnie skoncentrowane na kontroli masy ciała i dążeniu do jej utraty. Anoreksja prowadzi do pogorszenia się zdrowia fizycznego a także do znacznego pogorszenia społecznego funkcjonowania pacjenta. Funkcjonowanie społeczne to także aspekt rodzinny. Rodzina jest systemem, sytuacja jednego z jej członków, pogorszenie jego funkcjonowania, sprawia, że cały system trzeba objąć opieką. W myśl teorii systemowej problemy jednostki nie należą tylko do niej.
Anoreksja a terapia rodzinna – początki
Początki włączania całych systemów rodzinnych w leczenie anoreksji psychicznej i badanie skuteczności takiego podejścia możemy przypisać argentyńskiemu psychologowi Salvadorowi Minuchinowi. Dzięki niemu psychoterapia wzbogaciła się o fokus na badaniach struktur rodzinnych, które z kolei pomagają wyjaśniać specyfikę funkcjonowania takich systemów w kontekście zaburzeń odżywiania. W późniejszym czasie także inni badacze formułowali i rozwijali swoje koncepcje dotyczące zasadności systemowego ujęcia w przypadku leczenia anoreksji.
Anoreksja w rodzinie – cechy charakterystyczne
Wspólną cechą wszystkich koncepcji było zauważenie, że istnieją pewne, bardzo charakterystyczne dla rodzin anorektycznych pacjentów, wzory relacji w ich rodzinach pochodzenia. Opisy przypadków pokazują, że rodziny z pacjentem chorym na anoreksję mają więcej problemów dotyczących lęku, nieprawidłowe relacje między małżonkami a także między rodzicami a dziećmi. Mogą charakteryzować się trudnościami w rozwiązywaniu konfliktów i sztywnością relacji. Innym z takich specyficznych elementów są trudności pacjenta cierpiącego na anoreksję w procesie separacji-indywiduacji, czyli w procesie rozwoju całkiem odrębnej tożsamości, nabywania poczucia indywidualności.
Dlaczego terapia rodzinna w anoreksji działa?
Terapia rodzinna opiera się między innymi na dążeniu do pobudzenia procesu uzyskiwania autonomii przez pacjenta anorektycznego, pomaga wprowadzić skuteczną komunikację, zwraca uwagę na uczucia, jakich doświadcza cały system rodzinny w procesie leczenia. Rodzina doświadcza emocjonalnego wsparcia ze strony terapeuty, zwiększa zrozumienie mechaniki i dynamizmy chorowania, co prowadzi do zmniejszania poczucia winy i budowania poczucia bezpieczeństwa.
Ważnym celem terapii jest też uzyskanie, przy pomocy technik eksternalizacji, oddzielenia pacjenta od objawów. Poprzez uprzedmiotowienie problemu pacjent zaczyna doświadczać odseparowania objawów od niego, nabiera poczucia sprawstwa, co z kolei pomaga mu odkrywać własne zasoby. Terapeuta pomaga także rodzinie ustalić w jakim zakresie zostanie ona włączona w proces kontrolowania zachowań związanych z jedzeniem.
Podsumowanie
Terapia rodzinna jest najczęściej łączona z indywidualną terapią pacjenta. Dostępne dane wskazują, że terapia całego systemu jest bardzo skuteczną formą leczenia zaburzeń odżywiania a zwłaszcza anoreksji u dzieci i młodzieży. Jeśli obserwujesz u swojego dziecka lub innej bliskiej osoby objawy wskazujące na anoreksję psychiczną koniecznie zadbaj o wsparcie specjalisty.
Autorka: Joanna Maszkiewicz
Bibliografia:
- Wybór prac pod redakcja Jacka Bomby i Barbary Józefik, „Leczenie anoreksji i bulimii psychicznej: co kiedy, komu”.
- Brytek-Matera Anna, „Zaburzenia odżywiania”.
- Rajewski A. „ Zaburzenia odżywiania” w : Psychiatria dzieci i młodzieży pod red.I.Namysłowskiej
Dzielimy się naszą wiedzą i doświadczeniem
Opinie pacjentów:
wsparcie, które rozpoczyna zmianę
Umów się na konsultację
Nie czekaj! Skontaktuj się z nami, aby rozpocząć swoją drogę do lepszego samopoczucia.
